تولید شمش منیزیم
با فرآیند احیای حرارتی سیلیکوترمی
تولید شمش منیزیم از سنگ معدن دولومیت به روش احیای سیلیکوترمی
بازار منیزیم
در سال‌هاي اخير با توجه به ويژگي‌هاي خاص منيزيم که مهم‌ترين آن‌ها دانسيته پايين، نسبت وزن به استحکام بالاتر از آلومينيوم، قابليت تشکيل ترکيبات بين فلزي و فعاليت شيميايي بالا است، توجه خاصي به اين ماده ارزشمند شده است. منيزيم فلزي به عنوان يک کالاي واسطه‌اي در صنايع آلومينيوم و فولاد با عنوان عنصر آلياژي، احيا کننده و يا عنصر گوگردزدا و… استفاده مي‌شود. همچنین منیزیم و آلیاژهای آن جایگزین بسیار مناسبی برای قطعات فولادی و آلومینیومی خودروها هستند که موجب سبک‌تر شدن خودروها، کاهش مصرف سوخت و در نتیجه کاهش آلودگی محیط‌زیست می‌گردد.
مصرف عمده فلز منیزیم و آلیاژهای آن در ساخت قطعات دایکست صنایع خودروسازی و تولید آلیاژهای آلومنیومی است که به ترتیب دارای سهم 32.5 و 23.6 درصدی در بازار جهانی منیزیم هستند. در حال حاضر بیش از 1 میلیون تن منیزیم در جهان تولید می‌شود که 85 درصد این میزان در چین و 15 درصد در کشورهایی مانند: اوکراین، مالزی، روسیه، آمریکا، اسرائيل و … تولید می‌شوند. عمده منیزیم تولیدی در جهان به روش حرارتی تولید می‌شود و تنها کشورهایی مانند آمریکا و اسرائيل و با هدف استفاده در صنایع دفاعی و نظامی، از روش الکترولیز برای تولید منیزیم استفاده می‌کنند.
در گذشته، آلیاژهای منیزیمی مشکلات زیادی در خصوص خواص مکانیکی داشتند که هماکنون با پیشرفت و توسعه آلیاژهای مختلف منیزیمی، راه‌اندازی مراکز و پژوهشگاه‌های تخصصی منیزیم در کشورهای مختلف و تحقیق و توسعه در این زمینه، این مشکلات برطرف شدهاند و آلیاژهای منیزیمی با خواص فیزیکی و مکانیکی مطلوب تولید می‌شوند که امکان جایگزینی با قطعات مورد استفاده در صنایع خودروسازی، هوافضا و نظامی را دارند. در حال حاضر به طور متوسط 10 – 5 کیلوگرم منیزیم و آلیاژهای آن در قطعات خودرو مورد استفاده قرار می‌گیرد که با پیشرفت صنعت تولید آلیاژهای پیشرفته و دارای خواص مکانیکی مطلوب، پیش‌بینی می‌شود این میزان تا سال 2025 به 150 کیلوگرم نیز برسد. کشورهای اروپایی بزرگ‌ترین متقاضی منیزیم برای استفاده در صنایع خودروسازی هستند که سالانه بیش از 200000 تن منیزیم از کشورهای تولیدکننده خصوصا چین وارد می‌کنند. تقاضای کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز به دلیل رشد صنایع تولید آلومینیوم و فولاد برای منیزیم و آلیاژهای منیزیمی رو به گسترش است به طوری که در سال‌های اخیر به طور متوسط سالانه 30000 تن منیزیم وارد نموده‌اند.
اولین کارخانه شمش منیزیم در ایران
بنابراین کشورهای اروپایی و کشورهای حاشیه خلیج فارس از متقاضیان اصلی منیزیم هستند که ایران می‌تواند به عنوان کشوری که دارای منابع معدنی فراوان و دردسترس، انرژی پاک و ارزان، زیرساخت‌های حمل و نقل و مزیت نزدیکی به بازارهای هدف منیزیم می‌باشد، پتانسیل مناسبی برای سرمایه‌گذاری در حوزه تولید منیزیم باشد.
کشور چین به دلیل محدودیت‌های بین‌المللی زیست‌محیطی از طرف نهادهای بین‌المللی تحت فشار قرار دارد تا صنایع آلاینده خود را تعطیل نماید اما به دلایل اقتصادی، تعطیلی صنایع بزرگی چون آهن و فولاد و آلومینیوم برای کشور چین مطلوب نبوده بنابراین اقدام به تعطیلی واحدهای کوچک و آلاینده نموده است که به طور مثال در سال‌های اخیر نزدیک به 70 واحد کوچک تولید منیزیم به روش حرارتی در چین تعطیل شدهاند. بنابراین تولید محصولاتی مانند منیزیم که نیاز به سوخت فسیلی دارند به سمت کشورهایی در حرکت است که دارای منابع غنی انرژی گاز طبیعی هستند که ایران در این زمینه از منظر منابع معدنی، منابع انرژی و نزدیکی به بازار هدف یکی از پتانسیل‌های بالقوه برای گسترش صنایع تولید منیزیم است.
راه‌اندازی 10 واحد تولید منیزیم به روش احیای سیلیکوترمی در مناطق مستعد ایران که هر کدام به طور متوسط 12000 تن منیزیم تولید نمایند جایگاه ایران را به دومین تولیدکننده منیزیم جهان ارتقا خواهد داد و این کشور به یکی از قطب‌های جهانی تولید منیزیم بدل خواهد شد. جدول زیر عوامل موثر بر سرمایه‌گذاری در صنعت منیزیم را برای سه کشور ایران، چین و ترکیه مقایسه کرده است.
| پارامتر / کشور | چین | ایران | ترکیه |
| مواد اولیه | فراوان | فراوان | نسبتا فراوان |
| متوسط سنی جمعیت کشور | 36.7 | 28.3 | 29.6 |
| هزینه کارگر (دلار بر ساعت) | 2.5 | 1.2 | 5.3 |
| منابع اصلی انرژی | زغال سنگ | گاز طبیعی (تولید داخل) |
گاز طبیعی (وارداتی) |
| تولید سالانه گاز طبیعی (میلیون متر مکعب) | 117000 | 163000 | 632 |
| قیمت گاز طبیعی (دلار بر مترمکعب) | 0.42 | 0.04 | 0.42 |
| قیمت الکتریسیته (دلار بر کیلووات ساعت) | 0.06 | 0.02 | 0.01 |
| انتشار گاز دی‌اکسیدکربن (کیلوگرم بر کیلوگرم منیزیم) | 40 | 20 | 20 |
مهم‌ترین شاخص‌های اقتصادی
منیزیم یک محصول صادراتی برای تولیدکنندگان ایرانی محسوب می‌شود و کشورهای حاشیه خلیج فارس و اتحادیه اروپا بازار هدف منیزیم ایرانی است. بنابراین با توجه به صادرات محور بودن این محصول، وجود منابع معدنی فراوان و در دسترس (دولومیت)، انرژی ارزان و پاک گاز طبیعی، نیروی انسانی ارزان قیمت و ماهر و نزدیکی ایران به بازارهای هدف، طرح تولید شمش منیزیم از توجیه اقتصادی مناسبی برخوردار است. حداقل ظرفیت تولید این فلز که از نظر اقتصادی به صرفه باشد، 5000 تن در سال بوده و احداث واحد تولید فروسیلیس برای تامین نیاز کارخانه به ماده اولیه فروسیلیس پیشنهاد می‌شود. شاخص‌های مهم اقتصادی برای راه‌اندازی یک واحد تولید شمش منیزیم به ظرفیت 12000 تن در سال به همراه واحد تولید فروسیلیس به ظرفیت 18000 تن در سال در جدول زیر آمده است.
| شاخص اقتصادی | مقدار (هزینه‌ها به م‌ریال)* |
| سرمایه ثابت | 2500000 |
| سرمایه‌ی در گردش | 160000 |
| جمع هزینه‌های تولید سالیانه | 540000 |
| جمع فروش سالیانه | 1326960 |
| نرخ بازده داخلی سرمایه گذاری(IRR) | 26% |
| نرخ بازده داخلی حقوق صاحبان سرمایه(IRRE) | 50% |
| خالص ارزش فعلی کل سرمایه(NPV) با نرخ تنزیل 18% | 1379744 |
| خالص ارزش فعلی کل حقوق صاحبان سهام(NPVE) با نرخ تنزیل 23% | 2059581 |
* محاسبات با فرض 330 روز کاری سه شیفه که هر شیفت 8 ساعت است، انجام شده است.
فرصت‌های سرمایه‌گذاری
echo do_shortcode(‘[shortcode id=”1082″]’);
[/insert_php]
